GuidePedia

0


ميزووى روداوةكانى جيهان:::::

• قازى محةمةد و هاوريَكانى لة سيَدارة دران لة سالَى (1947)
• يةكةم ذمارةى طؤظارى ((نزار)) دةرضوو لة سالَى (1948)
• بلاَوبونةوةى رؤذنامةى (( رآ ياتازة )) لة يةريظان لة سالَى (1930)
• كؤضى دوايي ((حةبسةخانى نةقيب)) لة سالَى (1953)
• بلاَوبونةوةى طؤظارى ((رؤذى نوآ)) لة سليَمانى لة سالَى (1960)
• دامةزراندنى كؤمةلى كورد لة ((لبنان)) لة سالَى (1963)
• مةهرةجانى هونةرى كوردى لة سالَى (1974)
• كؤضى دوايي شاعيرى ثايةبةرز ئةبوبةكر شيَخ جةلال ناسراوة بة (( ا . ب . )) هةورى لة سالَى (1978)
• رةشيد عالى طةيلانى حكومةتى بةرطرى نيشتيمانى دامةزراند لة سالَى (1941)
• طؤتة مبةرط يةكةم ضاثخانةى داهيَنا لة سالَى (1710)
• شارلى شاثلن لة سالَى (1889) لة دايك بوو وة لةسالى (1977) كؤضى دوايي كرد. 
• يةكةم سينةما لة جيهاندا كرايةوة لة سالَى (1902)
• ضيرؤك نوسي رِوسي مةكسيم طوركى لة 14 مايس 1868 لة(نيجسنى ـ نوفوغورود)لةدايك بووة سالَى (1935) كؤضى دوايي كردووة . 
• كؤضى دوايي ((بتهؤظن )) لة سالَى (1938)
• سةربةخؤيي هةنطاريا لة سالَى (1945)
• يةكةم ئةنجومةنى ئاسايش لة ثاريس كرايةوة لة سالَى (1945)
• سةربةخؤيي ثاكستان لة سالى (1946)
• رؤذى ئاسمان ، ناردنى طاطارين بؤ ئاسمانى دةرةوة لة سالَى (1961)
• هونةرمةند بيكاسؤ كؤضى دوايي كرد لة سالَى (1973)
• شيَخ سةعيدى ثيران و 52 هاورآى لة شارى دياربةكر لة سيَدارةدران لة رؤذى 4 سيَثتامبرى سالى (1925)
• كؤضي دوايي ميرزا ئؤلقادرى هةورامى لة تةمةنى 62 ساليدا لة سالى (1328)
• كؤضى دوايي عةبدولخالقى (ئةسيري) لة رؤذى 18 حوزةيرانى سالى (1962)
• ئيبن خةلةكان دانةرى كتيَبى (وفيات الاعيان)ة كة لة شةش بةرط دايناوة ناوى راستةقينةى ئةبوعباس شةمسةدين لة تةمةنى 73 سالى دا كؤضى كرد .
• قوتابخانةى كوردايةتى حاجى قادرى كؤيي كؤضى دوايي كرد لة سالى (1897)
• شوكرى فةزلي شاعيربة نةخؤشي ديق (سيل) لةتةمةنى 56سالى دا كؤضى كرد لة بةروارى 1/6/1926
• مةلا رةسولى مةنفي شاعير كؤضي دوايي كرد لة سالى 1921
• حةسةن كةنؤشي دةلؤيي كؤضى دوايي كرد لة سالى 1884
• ثيرؤزى كضى حةسةن كةنؤشى دةلؤيي مال ئاوايي كرد لة سالى 1911
• طيوى موكريانى لة شارى هةوليَر كؤضي دوايي كرد لة سالى 1977 
• كؤضي دوايي هونةرمةندى مقام زان مامؤستا عةلى مةردان لة سالى 1981 
• كؤضي دوايي ئةمين ئاغاى ئةختةرى شاعيرى جوانى و دلدارى لة سالى 1888
• كؤضي دوايي زيَوةرى شاعيرى بةهةرةدارى كورد لة رؤذى 10/11/1948
• ئةمين زةطى بةك ئةديب و ميَذوو نووسي بةرزى كورد لة ريَكةوتى 10/7/1948
• كؤضي دوايي فايةق بيَ كةسي شاعير لة رؤذى 18/12/1948
• شاعيرى نيشتيمان ثةروةرى كورد يونس رئوف (دلدار) لة تةمةنى 30سالى دا كؤضي دوايي كرد لة رؤذى 12/11/1948
• كؤضي دوايي شاعيرى بولبولى خؤشخوانى باخضةى موكريان حاجى ميرزا عةبدولرةحيمى سابلاخى (وةفايي) لة سالى 1902
• شيَخ رةزاى تالةبانى لة تةمةنى79 سالى دا بة نةخؤشي زةحيرى كؤضي دوايي كرد لة طؤرستانى طةيلانى لة بةغدا نيَذزاوة لة سالى 1910
• كةيفى جوانرِؤيي لةتةمةنى 69 سالى دا كؤضي كرد 1814 / 1883
• عةبدوللآىكورِى مةلآئةسعةدى جةلى زادة(جةلى شاعير) لةتةمةنى 74 سالى دا كؤضي كرد 1834 /1908
• عةبدوللآى شاعير ناسراوة بة [سانى] مالَئاوايي كرد لة سالى 1906
• شيَخ محيةدين "نيهانى" لةتةمةنى 69 سالى دا كؤضي دوايي كرد 1865/1934
• مةلآرِةسولي شاعير ناسراوة بة [مةنفي]كؤضي دوايي كرد لة سالى 1921
• سةيد يةعقوبى شاعير لةتةمةنى 73 سالى مالَئاوايي كرد 1802/1875
• فايةقي شاعير لةتةمةنى 83 سالى كؤضي كرد تةرمةكةى لة شارى سليَمانى نيَذراوة 1806/1889 
• جافةرقولي شاعيرى ناسراوى كوردى خؤراسان لةتةمةنى 91 سالى كؤضي كرد 1814/1905
• مةولةوى : سةييدعةبدولرِةحيمى مةلآسةعيد . نازناوى شيعرى ((مةعدووم))و((مةلةوى))يةلة سالى1807 لةدايك بووة لة سالى 1883 دا بةهؤي بةربونةوة لةسةر وولآخ ثشتى شكاوةو كؤضي كردووة
• نالَي : مةلآخدرى ئةحمةد شاوةيسى ئالى بةطى ميكائييلى لة سالى 1800 لة طوندى{خاك و خؤلأ}ى شارةزوور لة دايك بووة نالَى هيض مندالى نيية لة سالى 1856 كؤضي دوايي كردووة {بؤ يةكةم جار مستةفاصائيب و تايةربةهةهجةت مةريوانى ديوانةكةيان بة ضاث طةياندووة لة سالى 1931}
• طؤران : عةبدوللآى سليَمان بةط لة 1904 دا لةباذيَرى هةلةبجة هاتؤتة دنيا تووشيى نةخؤشي [شيَرثةنجةى طةدة]بووة بؤ ضارةسةركردنى ضؤتة سؤظيةت دوو مانطيَكى لة نةخؤشخانةكاندا بةسةر بردووةوبة دلشكاوى طةرِاوةتةوة بؤ سليَمانى كؤضي كرد رؤذى ضوارشةمةى 18 ى تشرينى دووةم سالى 1962
• عةلآئةدين سجادى : بةيانى رِؤذى هةينى 14/12/1984 ، تةرمة ثيرؤزةكةى بة ئيَجطارى مالَى بةجيَ هيَشت و بة سةرشانى سةدان كةس لة بنةمالَة و دؤست و يارانى هةلَطيراوسثيَردرا بة خاكى ثيرؤزى طؤرستانى شيَخ عةبدولقادرى طةيلآنى .
• مزطةوت و تةكييةو خانةقاى (شيَخى ضؤلَي) دةكةويَتة طةرةكى عارةبان لة هةوليَر لة سالي 1883 لة لآيان شيَخ محةمةدى ضؤلي و خةليفة و مريدةكانى دروست كراوة . 
• مةلآ ئةفةندى : ئةبوبةكرى كورِى حاجى عومةرى كورِى ئةبوبةكرة نازناوى (كوضك مةلآ) لة سالى 1867 لة هةوليَر هاتووةتة دنياوة لة مزطةوتى طةورةى قةلآ لة سةردةستى باوكى خويَندوويةتى ، ثياويَكى زاناوبةناوبانط بووة . كة مامؤستاى ئةو مزطةوتة بووة كة لة سالى 1326 ى كؤضييدا نويَي كردووةتةوة لة طةلَيَك وولآتى خؤرهةلآتةوة شاطردى زانست رِوويان تيَ كردووة . ئيجازة دراوةكانى لة سةد كةس ثترة ضةندةها زاناى طةورةى ميسر و توركيا و ثاكستان دؤستى بوون . ضةند مزطةوت و فيَرطةى خويَندةواريي لة هةوليَردا كردووةتةوة . خاوةنى فتوا بووة طةليَك كؤششي ثياوضاكانةى هةبووة بؤ ضارةسةر كردنى كيَشةكانى هؤزةكان لة سةردةمى عوسمانيدا تةنانةت لة رِؤذطارى سولتان عةبدولحةميددا نيشانى (خادم الحرمين الشريفين)ى خةلآت كراوة هةروةها لةسةردةمى فةرمانرِةوايي عيَراقدا نيشانى (وسام الرافدين)ى خةلآت كراوة . مةلآ ئةفةندى زاناو شاعيربووة و بة كوردى و عةرةبى و فارسي و توركى شعيرى داناوة . ضةند - دةست نووس – دانراوى زانستيى و ئايينى هةية وةك : (علم الاسطرلاب) و (مواقف الامورالعامة) ، (تشريع الافلاك) و (الفوائد الحسينية في الربع المجيب) و هيَنديَكى وةرطيَراو . مةلآئةفةندى سثيَدةى رؤذى ثيَنض شةمةى 31 ى كانونى يةكةمى 1942 بة نةخؤشي كؤضي مالأ ئاوايي كردووة . لة شارى هةوليَر لة طوندى (باداوة) نيَذراوة . 
• حوزنى موكريانى : سةييدحوسيَن عةبدول لةتيف لة 12 ى ئةيلولى 1893 دا لة باذيَرى مةهاباد هاتووةتة دنياوة . سةرةتاى خويَندنى ئايينى بووة . بة هؤى رِووداوةكانى يةكةم جةنطى طةورةى جيهانةوة ئاوارةى نيشتيمان بووةو هةتا سالى 1925 لة حةلةب و شامدا ذياوةو ثاشان هاتووةتة رواندز …ميَذووناس ، كةلةثوور دؤست بووة ، ثةخشان ، شيعر ، ضيرؤك ، نيطار ، هةلَكؤلَين ، فؤتؤطرافي لة دةست هاتووة . 17 كتيَبي هةمة جؤرى كوردى بلآوكردووةتةوةو 11 يان بؤ ميَذووى شاردراوةى كوردو 2 يان بؤ ميَذووى طشتى بووة . لة ميَذوو نووسيندا لة يةكةم رِيَزى طةورةكانة . لة رِؤذنامة نووسييدا فيَرطةييَكى هونةرة ثيرةميَردى شاعيرو رؤذنامةنووس ، هةميشة بة ئوستادى خؤى زانيوة . دامةزريَنةرى ضاثخانة و طؤظارى يةكةمى رواندز (زارى كرمانجى)ية .. دامةزريَنةرى يةكةم ضاثخانةيشة لة (هةوليَر)دا بةكرِينى ضاثخانةى نوآ . سةرنووسةرى طؤظارى (رووناكى)و(دةنطى طيَتى تازة لةذمارة ((1))ى20 ى ئةيلولأ1947)ةوة هةتا مردنى حوسيَن حوزنى كؤلَةطةيَيكى يةكةمى رِؤشنبيرى نةتةوةيي كوردة . لة 20 ى ئةيلولى 1947 دا لة بةغدا دا بة نةخؤشي كؤضى مالأ ئاوايي كردو لة هةوليَردا بةخاك سثيَردرا . وةجاخى كويَرة بةلآم شاطردى زؤرة …
• طيوى موكريانى : عةبدورِةحمان سةييد عةبدول لةتيف لة 1903 دا لة باذيَرى مةهاباد دا هاتووةتة دنياوة . لة1913 دا لةطةلأ حوزنى موكريانى براطةورةى هاتووةتة باذيَرى حةلةب و هةتا 1925.خويَندنى سةرةتايي لة ئةويَدا فيَر بووة . لة 1926-1935 دا ياريدةدةرى حوزنى بووة لة (زارى كرمانجى)و(روناكى)دا . ثاش حوزنى ، ضاثخانة و ميرات بؤ ئةو بوو ! لة 1948 دا ناوى ضاثخانةى كرا بة (ضاثخانةى كوردستان) و لة 1963 دا بة (هةوليَر) . طيو بة طؤظارى (هةتاو)و ضاثخانةكةى باوى رِؤذنامةنووسي و ضاثةمةنى كوردى جيَطيركرد بيَ لة ئةمانةشي ، لة طوتار و نووسينةوة هةتا ضةند فةرهةنط و دانراوى دانا . هةروةها ثتر لة 50 كتيَبى كوردى بة ضاثخانةكةى بلآو كردةوة . لة كؤششدا لةطةلأ جياوازى بةهرة وةفادرى حوزنى بوو . لة بزووتنةوةى رِؤشنبيرى كورد و هةوليَردا . شويَنى رووناكة رؤذى 23/7/1977 لة هةوليَردا كؤضي كردووةو نيَذراوةو وةجاخى روونة !
دواتر
Newer Post
پێشتر
بابه‌تی پێشتر دێته‌ ئێره‌وه‌.

Post a Comment

 
Top