سه باره ت به ماسوني

ماسۆنی یان فریماسۆنی بزووتنەوەیەکی برایتەی کە لە چەندین ناوەند و بنکە(لۆژ) لە وڵاتانی جیھان پێک ھاتووە. ماسۆنیسم خاوەنی بەڕێوبەرایەتیێکی جیھانی نییە. پێوەندی نێوان لۆژەکانی ماسۆنی لە ڕێگەی بەڕێوەبەرانی ئەوانەوە جۆر دەکرێت. ڕەنگە وشەی فریماسۆنی لە "freestone mason" بە واتای "بەننای ئازاد" لە ئینگلیزییەوە یان لە "franc mason" بە واتای "بەننای فەڕانسی" لە زمانی فەڕانسییەوە ھاتبێت. کەسێک کە ئەندامی ڕێکخراوە ماسۆنییەکان بێت پێی دەوترێت "ماسۆن" یان "فریماسۆن" ھەروەھا بە ئەو بینایەی کە ناوەندی چالاکی ماسۆنەکانە پێی دەوترێت "لۆژ".

ماسۆنی لە سەرەتادا بزووتنەوەیەکی لیبرال بوو.[١] ماسۆنەکان بە درووشمی "یەکسانی، بەرابەری و برایەتی" ڕۆڵێکی گرینگیان ھەبووە لە ئینقلابی ئەمریکا دژ بە بریتانیا، ئینقلابی گەورەی فەڕانسە و ئینقلابی مەشرووتەی ئێران.[٢]
کتێبگەلێکی زۆر لە سەر ماسۆنەکان و ماسۆنیسم نووسراوە بەڵام زۆربەی ئەوان بە ڕوونی لاینگرانە نووسراون و ئەکادێمیک نین.[٣]
کەسایەتییە جیھانییەکانی ماسۆنی[دەستکاری]
گرنگترین کەسایەتییەکن [٤]
ڤۆلتێر (نووسەر و شاعیری فەڕەنسی)
سێرلۆ بەرلەسکۆنی (سەرۆک وەزیرانی پێشووی ئیتالیا)
ریھانا (گۆرانیبێژی ئەمریکی)
لیدی گاگا(گۆرانیبێژی ئەمریکی)
مادۆنا
جای زی(گۆرانیبێژی ئەمریکی)
جه‌ستن بیبه‌ر (گۆرانیبێژی که‌نه‌دی )
بیۆنسێه‌ (گۆرانیبێژی ئەمریکی)
کاتی پێری (گۆرانیبێژی ئەمریکی)
ئه‌ڤیجی ( دی جه‌ی سویدی )
کریس براون (گۆرانیبێژی که‌نه‌دی )
دێمی لۆڤاتۆ (گۆرانیبێژی که‌نه‌دی )
مایلی سایروس (گۆرانیبێژی که‌نه‌دی )
ئەلێکساندەر پۆشکین (شاعیرێکی ڕووس)
پۆپ ھۆپ (ئەکتەری کۆمێدیای ئەمریکی)
ئۆسکار وایڵد
لۆی ئارمیسترۆنگ (جاز لژەن)
مەلیک حوسێنی کوڕی تەلال (مەلیکی ئەردەن)
سەرۆکەکانی ئەمریکا[دەستکاری]
جۆرج واشینگتن (یەکەم سەرۆکی ئەمریکا)
ھەری تروومەن
جۆرج دەبلیوو بوش
جۆرج بوش (باوکی جۆرج دەبلیوو بوش)
جیرالد فۆرد
تیۆدرۆ ڕۆزڤلێت
جەمیس بۆکانان
جەمیس گارفێلد
ئەندرێو جاکسۆن
ئەندرێو جۆنسۆن