نوێژ پێناسەی موسڵمانی سەرفرازو سەركەوتوە...عيباده‌ت

نوێژ پێناسەی موسڵمانی سەرفرازو سەركەوتوە...عيباده‌تنووسينى /ابراهيم ناصح سازانى /نووسينگه‌ى ته‌فسير///{قَدْ أَفْلَحَ الْمُؤْمِنُونَ (1) الَّذِينَ هُمْ فِي صَلَاتِهِمْ خَاشِعُونَ (2) وَالَّذِينَ هُمْ عَنِ اللَّغْوِ مُعْڕضُونَ (3) وَالَّذِينَ هُمْ لِلزَّكَاةِ فَاعِلُونَ (4)} [المؤمنون]. واتە: بەڕاستی سەرەفرازو سەركەوتوون ئەو ئیماندارانەی كە لەنوێژەكانیاندادڵیان بەسراوە بەخوای خۆیانەوە و بەخشوعەوە نوێژەكانیان دەكەن.نوێژ ئەو كردەوە گەورەیەیە كە موسڵمانان لە كاتی بەڵاو ناخۆشیدا هانای بۆ ئەبەن:{وَاسْتَعِينُوا بِالصَّبْڕ وَالصَّلَاةِ وَإِنَّهَا لَكَبِيرَةٌ إِلَّا عَلَى الْخَاشِعِينَ (45)} [البقرة]. (إبن كپیر) دەفەرموێت: بەپشت بەستن بە نوێژ و ئارام گرتن داوای بە هەشت بكەن. هەروەها فەرمووی: نوێژ گەورەترین یارمەتی دەرە بۆ دامەزراوی لەسەر گویڕایەڵی و فەرمانبەرداری.بەڵێ‌ نوێژو خۆراگری ئەركی گەورە و گرانن, بەڵام بۆ ئەو كەسانەی لە خوا ئەترسن و بەخشوع و گەردنكەچیەوە نوێژ ئەكەن و دڵیان هەر بە خواوە پەیوەستەو بەنوێژ ئارام ئەبێت, ئەوە نەك هەر قورس نیە بەڵكو مایەی حەوانەوە و ئارامی دڵ و دەروونیانەو زۆر ئاسانە بەلایانەوە.* خوای گەورە لە فەرموودەی قودسیدا دەفەرموێت: (قَسَمْتُ الصَّڵاەَ بَیْنِی ۆبَیْنَ عَبْدِی نِصْفَیْنِ ۆلِعَبْدِی مَا سَأَڵ..) . واتە: نوێژم دابەش كردوە لە نێوان خۆم و بەندەكەمدا ئەوەی بەندەكەم داوای دەكات پێی دەبەخشم..نوێژكردن گشت ناخۆشیەك لەبیر موسڵمان ئەباتەوە, بۆیە پێغەمبەری ئازیزمان صلی الله علیە وسلم هەركاتێك بەڵاو ناخۆشیەك بهاتایە رێی خێرا دەستی دەكرد بە نوێژكردن: بانگی بیلالی دەكرد دەیفەرموو: (ێا بِڵالُ أَقِمْ الصَّڵاەَ أَڕحْنَا بِهَا) . ئادەی بیلال بمان حەوێنەوە بەنوێژ.* هەروەها دەفەرموێت: (ۆجُعِڵتْ قُرَّەُ عَیْنِی فِی الصَّڵاەِ) . واتە: بەرچاو روونی من لە نوێژدایە, نوێژ بیبیلەی چاوی منە, مایەی فێنكی دڵمە. * حوزەیفە رەزای خوای لێ بێ فەرمووی: (كَانَ النَّبِیُّ صَلَّی اللَّهُ عَڵیْهِ ۆسَلَّمَ إِذا حَزَبَهُ أَمْرٌ صَلَّی) . واتە: پێغەمبەری خوا صلی الله علیە وسلم هەركاتێك دڵگرانی و غەم و پەژارە رووی تێ بكردایە هانای بۆ نوێژ دەبرد.